تفاوت اندوخته و ذخیره چیست

در ایران، اصطلاحات "اندوخته" و "ذخیره" اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های ظریفی بین آن‌ها وجود دارد که درک این تفاوت‌ها برای حسابداری و مدیریت مالی اهمیت دارد.

**ذخیره (Provision):**

* **تعریف:** ذخیره مبلغی است که برای پوشش یک بدهی احتمالی یا کاهش ارزش یک دارایی در آینده کنار گذاشته می‌شود. این بدهی یا کاهش ارزش، **احتمالی** است و وقوع آن قطعی نیست، اما بر اساس شواهد موجود، احتمال وقوع آن وجود دارد.
* **ماهیت:** ذخیره یک **تعهد** است، اما مبلغ یا زمان پرداخت آن نامشخص است.
* **هدف:** هدف از ایجاد ذخیره، تطابق بهتر هزینه‌ها با درآمدها در دوره‌های مالی مختلف است. به عبارت دیگر، هزینه‌ای که در آینده محتمل است، در دوره‌ای که درآمد مربوط به آن کسب شده است، شناسایی می‌شود.
* **مثال‌ها:**
* ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول: برای پوشش احتمال عدم وصول مطالبات از مشتریان.
* ذخیره مالیات: برای پوشش مالیاتی که در آینده باید پرداخت شود.
* ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان: برای پوشش هزینه‌های مربوط به مزایای بازنشستگی و سنوات خدمت کارکنان.
* ذخیره گارانتی محصولات: برای پوشش هزینه‌های تعمیر یا تعویض محصولاتی که تحت گارانتی هستند.

**اندوخته (Reserve):**

* **تعریف:** اندوخته بخشی از سود انباشته است که برای اهداف خاصی کنار گذاشته می‌شود. این سود **قابل توزیع** بین سهامداران بوده است، اما به دلایلی مانند توسعه شرکت، حفظ ثبات مالی یا الزامات قانونی، تصمیم گرفته می‌شود که توزیع نشود.
* **ماهیت:** اندوخته یک **تخصیص سود** است، نه یک بدهی.
* **هدف:** هدف از ایجاد اندوخته، تقویت بنیه مالی شرکت، تأمین منابع مالی برای پروژه‌های آتی یا رعایت الزامات قانونی است.
* **انواع:**
* اندوخته قانونی: طبق قانون تجارت ایران، شرکت‌ها موظفند سالانه حداقل 5% از سود خالص خود را به عنوان اندوخته قانونی کنار بگذارند تا زمانی که اندوخته قانونی به 10% سرمایه ثبت شده شرکت برسد.
* اندوخته احتیاطی: برای پوشش زیان‌های احتمالی غیرمنتظره ایجاد می‌شود.
* اندوخته طرح و توسعه: برای تأمین مالی پروژه‌های توسعه‌ای شرکت ایجاد می‌شود.
* اندوخته افزایش سرمایه: برای افزایش سرمایه شرکت از محل سود انباشته ایجاد می‌شود.

**به طور خلاصه:**

| ویژگی | ذخیره (Provision) | اندوخته (Reserve) |
|---|---|---|
| **ماهیت** | تعهد (Liability) | تخصیص سود (Appropriation of Profit) |
| **هدف** | پوشش بدهی احتمالی یا کاهش ارزش دارایی | تقویت بنیه مالی، تأمین منابع مالی، رعایت الزامات قانونی |
| **منبع** | هزینه | سود انباشته |
| **قطعیت** | غیرقطعی (احتمالی) | قطعی (تخصیص یافته) |

**نکات مهم در ایران:**

* در عمل، ممکن است این دو اصطلاح به جای یکدیگر استفاده شوند، به خصوص در شرکت‌های کوچک و متوسط.
* استانداردهای حسابداری ایران (به
اگر حسابدار هستید یا موسسه حسابداری دارید در سایت هزار حسابدار به نشانی https://www.HezarHesabdar.ir می توانید رزومه و آگهی خود را ثبت کنید. این سایت این امکان را به حسابدارها و موسسات حسابداری می دهد تا خود را به مشتریان معرفی کنند.