حسابداری در شرایط تورمی چه ویژگی هایی دارد

حسابداری در شرایط تورمی در ایران، به دلیل نرخ تورم نسبتاً بالا و مستمر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و ویژگی‌های خاصی دارد. در اینجا به برخی از مهم‌ترین این ویژگی‌ها اشاره می‌کنیم:

**1. لزوم استفاده از استانداردهای حسابداری تعدیل شده:**

* **استاندارد حسابداری شماره 28 (حسابداری‌ برای‌ آثار تغییر قیمت‌ها):** این استاندارد، چارچوبی برای ارائه اطلاعات مالی تعدیل‌شده بر اساس تغییرات قیمت‌ها ارائه می‌دهد. هدف اصلی آن، ارائه اطلاعات مالی مربوط‌تر و قابل اتکاتر در شرایط تورمی است.
* **روش‌های تعدیل:** این استاندارد دو روش اصلی برای تعدیل اطلاعات مالی ارائه می‌دهد:
* **روش قدرت خرید عمومی (تعدیل بر اساس شاخص بهای مصرف‌کننده):** در این روش، تمام اقلام صورت‌های مالی بر اساس تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده تعدیل می‌شوند. این روش باعث می‌شود که صورت‌های مالی با واحد پولی با قدرت خرید یکسان ارائه شوند.
* **روش بهای جایگزینی (جاری):** در این روش، دارایی‌ها و بدهی‌ها به ارزش جایگزینی (یا ارزش فعلی) در تاریخ ترازنامه شناسایی می‌شوند. این روش به ویژه برای دارایی‌های ثابت مشهود و موجودی کالا کاربرد دارد.
* **انتخاب روش تعدیل:** انتخاب روش تعدیل به شرایط خاص شرکت و صنعت بستگی دارد. با این حال، در ایران، استفاده از روش قدرت خرید عمومی به دلیل سادگی و قابلیت فهم بیشتر، رایج‌تر است.

**2. تاثیر بر ارزش دارایی‌ها و بدهی‌ها:**

* **افزایش ارزش اسمی دارایی‌ها:** تورم باعث افزایش ارزش اسمی دارایی‌ها می‌شود، به ویژه دارایی‌های ثابت مشهود و موجودی کالا.
* **کاهش ارزش واقعی بدهی‌ها:** تورم باعث کاهش ارزش واقعی بدهی‌ها می‌شود، زیرا شرکت بدهی‌های خود را با پولی پرداخت می‌کند که ارزش کمتری دارد.
* **شناسایی سود ناشی از نگهداری دارایی‌ها:** در شرایط تورمی، شرکت‌ها ممکن است سود قابل توجهی از نگهداری دارایی‌ها (به ویژه دارایی‌های ثابت مشهود و موجودی کالا) شناسایی کنند. این سود، ناشی از افزایش ارزش اسمی دارایی‌ها است و لزوماً به معنای عملکرد خوب شرکت نیست.

**3. تاثیر بر سود و زیان:**

* **افزایش سود اسمی:** تورم باعث افزایش سود اسمی شرکت‌ها می‌شود، اما این سود ممکن است گمراه‌کننده باشد، زیرا بخشی از آن ناشی از تورم است و نه عملکرد واقعی شرکت.
* **تحریف نسبت‌های مالی:** تورم باعث تحریف نسبت‌های مالی می‌شود، زیرا صورت‌های مالی بر اساس قیمت‌های تاریخی تهیه می‌شوند و این قیمت‌ها با قیمت‌های جاری تفاوت زیادی دارند.
* **اهمیت سود واقعی:** در شرایط تورمی، تمرکز بر سود واقعی (سود تعدیل شده بر اساس تورم) بسیار مهم است. سود واقعی، تصویر دقیق‌تری از عملکرد شرکت ارائه می‌دهد.

**4. چالش‌های حسابداری موجودی کالا:**

* **روش‌های قیمت‌گذاری موجودی کالا:** انتخاب روش قیمت‌گذاری موجودی کالا (مانند FIFO، LIFO، میانگین موزون) در شرایط تورمی، تاثیر قابل توجهی بر سود و زیان شرکت دارد. در ایران، استفاده از روش LIFO مجاز نیست.
* **تاثیر تورم بر بهای تمام شده کالای فروش رفته:** تورم باعث افزایش بهای تمام شده کالای فروش رفته می‌شود
اگر حسابدار هستید یا موسسه حسابداری دارید در سایت هزار حسابدار به نشانی https://www.HezarHesabdar.ir می توانید رزومه و آگهی خود را ثبت کنید. این سایت این امکان را به حسابدارها و موسسات حسابداری می دهد تا خود را به مشتریان معرفی کنند.