نحوه تسعیر ارز در حسابداری چگونه است

تسعیر ارز در حسابداری به معنای تبدیل مانده حساب‌های ارزی به ریال است. این کار در پایان دوره‌های مالی (ماهانه، فصلی، سالانه) و همچنین در زمان انجام معاملات ارزی انجام می‌شود.

**استاندارد حسابداری شماره 16 ایران** به طور خاص به نحوه تسعیر ارز می‌پردازد. طبق این استاندارد، اصول کلی تسعیر ارز به شرح زیر است:

**1. تفکیک اقلام پولی و غیرپولی:**

* **اقلام پولی:** اقلامی هستند که به صورت وجه نقد نگهداری می‌شوند یا قرار است به مبلغ ثابت یا قابل تعیینی از وجه نقد دریافت یا پرداخت شوند. به عنوان مثال:
* حساب‌های دریافتنی و پرداختنی ارزی
* اسناد دریافتنی و پرداختنی ارزی
* موجودی نقد ارزی
* وام‌های ارزی
* **اقلام غیرپولی:** اقلامی هستند که ماهیت پولی ندارند. به عنوان مثال:
* موجودی کالا
* دارایی‌های ثابت مشهود
* سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های خارجی

**2. نرخ ارز مورد استفاده برای تسعیر:**

* **اقلام پولی:** با استفاده از **نرخ ارز در تاریخ ترازنامه** تسعیر می‌شوند. (نرخ ارز در پایان دوره مالی)
* **اقلام غیرپولی:**
* اگر به بهای تمام شده تاریخی اندازه‌گیری شوند، با استفاده از **نرخ ارز در تاریخ معامله** تسعیر می‌شوند.
* اگر به ارزش منصفانه اندازه‌گیری شوند، با استفاده از **نرخ ارز در تاریخ ارزیابی مجدد** تسعیر می‌شوند.

**3. نحوه برخورد با تفاوت تسعیر:**

* **تفاوت تسعیر اقلام پولی:** در همان دوره‌ای که ایجاد شده‌اند، به عنوان **درآمد یا هزینه** در صورت سود و زیان شناسایی می‌شوند.
* **تفاوت تسعیر اقلام غیرپولی:**
* اگر سود یا زیان ناشی از تغییرات ارزش منصفانه دارایی در سایر درآمدهای جامع شناسایی شود، تفاوت تسعیر نیز باید در سایر درآمدهای جامع شناسایی شود.
* اگر سود یا زیان ناشی از تغییرات ارزش منصفانه دارایی در صورت سود و زیان شناسایی شود، تفاوت تسعیر نیز باید در صورت سود و زیان شناسایی شود.

**مراحل تسعیر ارز در عمل:**

1. **شناسایی و تفکیک اقلام پولی و غیرپولی:** ابتدا باید تمام حساب‌های ارزی را شناسایی کرده و آن‌ها را به دو دسته پولی و غیرپولی تقسیم کنید.
2. **تعیین نرخ ارز مناسب:** نرخ ارز مربوط به هر یک از اقلام را بر اساس تاریخ معامله یا تاریخ ترازنامه تعیین کنید.
3. **محاسبه مبلغ ریالی:** مبلغ ارزی هر قلم را در نرخ ارز مربوطه ضرب کنید تا مبلغ ریالی آن به دست آید.
4. **شناسایی تفاوت تسعیر:** تفاوت بین مبلغ ریالی اولیه (در زمان معامله) و مبلغ ریالی تسعیر شده (در پایان دوره) را محاسبه کنید.
5. **ثبت حسابداری:** تفاوت تسعیر را بر اساس نوع قلم (پولی یا غیرپولی) و نحوه اندازه‌گیری آن، به عنوان درآمد، هزینه یا سایر درآمدهای جامع در حساب‌ها ثبت کنید.

**مثال:**

فرض کنید یک شرکت ایرانی در تاریخ 1 فروردین
اگر حسابدار هستید یا موسسه حسابداری دارید در سایت هزار حسابدار به نشانی https://www.HezarHesabdar.ir می توانید رزومه و آگهی خود را ثبت کنید. این سایت این امکان را به حسابدارها و موسسات حسابداری می دهد تا خود را به مشتریان معرفی کنند.